Tình trạng bị run tay được định nghĩa là những cử động rung lắc nhịp nhàng nhưng không tự chủ của bàn tay. Mặc dù có nhiều yếu tố có thể gây ra việc bị run tay, nhưng sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng được công nhận là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn, tác động đến hệ thần kinh và cơ bắp.
Báo cáo này nhằm mục đích cung cấp một cái nhìn toàn diện về các tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng có liên quan đến việc bị run tay dựa trên các nghiên cứu hiện tại. Nguyên nhân này chủ yếu do thiếu nhóm vi chất như Vitamin B12, Vitamin D, Vitamin E, Magie, Kali, Canxi.
Thiếu hụt Vitamin B12
Vitamin B12 quan trọng ra sao?
Vitamin B12 đóng một vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe và chức năng thích hợp của hệ thần kinh, bao gồm cả việc sản xuất myelin, một lớp vỏ bảo vệ bao quanh các sợi thần kinh. Nó cũng tham gia vào quá trình hình thành tế bào hồng cầu và tổng hợp DNA, những yếu tố cần thiết cho việc cung cấp oxy đến các cơ và sức khỏe tổng thể của dây thần kinh.
Vì sao thiếu hụt Vitamin B12 sẽ bị run tay?
Sự thiếu hụt Vitamin B12 được biết là gây ra tình trạng run rẩy và run tay. Ngay cả sự thiếu hụt nhẹ cũng có thể dẫn đến các triệu chứng thần kinh như run, cảm giác ngứa ran và yếu cơ.
Các trường hợp lâm sàng đã ghi nhận rằng sự thiếu hụt Vitamin B12 có thể biểu hiện với nhiều cử động không tự chủ khác nhau, bao gồm cả chứng run. Một báo cáo trường hợp cụ thể về chứng run khi viết đã được giải quyết hoàn toàn sau khi bổ sung Vitamin B12.
Hơn nữa, sự thiếu hụt Vitamin B12 có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh Parkinson, bao gồm cả chứng run. Khi cơ thể thiếu Vitamin B12, quá trình sản xuất myelin bị ảnh hưởng. Myelin có vai trò cách điện các dây thần kinh, đảm bảo truyền tín hiệu hiệu quả. Sự thiếu hụt myelin có thể làm gián đoạn các tín hiệu thần kinh đến các cơ ở bàn tay, dẫn đến khả năng gây ra chứng run.
Trường hợp run khi viết được giải quyết bằng việc bổ sung B12 cho thấy rằng vitamin này đóng một vai trò trong các con đường thần kinh liên quan đến việc kiểm soát vận động tinh vi trong các nhiệm vụ cụ thể. Sự liên quan đến các triệu chứng giống Parkinson cho thấy rằng sự thiếu hụt B12 kéo dài hoặc nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến các vùng não liên quan đến kiểm soát vận động, mặc dù bản thân bệnh Parkinson có nguyên nhân phức tạp.
Biểu hiện khi thiếu hụt Vitamin B12
Bao gồm tê, ngứa ran, các vấn đề về trí nhớ và khả năng tập trung, cũng như sự vụng về. Các triệu chứng chung có thể bao gồm mệt mỏi, khó thở và da xanh xao.
Trường hợp dễ bị thiếu Vitamin B12
Người lớn tuổi, người ăn chay trường và người ăn chay thuần có nguy cơ cao hơn do chế độ ăn uống hạn chế hoặc các vấn đề về hấp thụ. Các tình trạng như bệnh celiac, bệnh Crohn và một số loại thuốc (thuốc trị ợ nóng, metformin) cũng có thể làm suy giảm khả năng hấp thụ B12.
( Nguồn tham khảo: uchealth.org, sperlingmedicalgroup.com, steadiwear.com,
Thiếu hụt Vitamin D
Vai trò của Vitamin D
Vitamin D rất quan trọng cho sự hấp thụ canxi và chức năng thần kinh. Nó có liên quan đến nhiều chức năng thần kinh khác nhau, bao gồm cả sự bảo vệ thần kinh. Nó đóng vai trò trong việc duy trì xương và cơ bắp khỏe mạnh, đồng thời kiểm soát nồng độ canxi và phosphate, những yếu tố cần thiết cho việc truyền xung thần kinh và co cơ.
Triệu chứng thần kinh khi thiếu Vitamin D
Nồng độ Vitamin D thấp có thể gây ra các triệu chứng thần kinh như run và trầm cảm. Sự thiếu hụt có thể dẫn đến yếu cơ, run và các vấn đề về thăng bằng. Các cơn co giật cơ, run và co thắt có thể là các triệu chứng tiềm ẩn của sự thiếu hụt Vitamin D.
Một nghiên cứu đã quan sát thấy hiện tượng rung lắc chi ở trẻ em bị thiếu hụt Vitamin D. Mối liên hệ giữa sự thiếu hụt Vitamin D và các triệu chứng thần kinh, đặc biệt là chứng run và yếu cơ, được ghi nhận rõ ràng trong nhiều nguồn. Điều này cho thấy Vitamin D đóng một vai trò quan trọng trong chức năng thần kinh cơ.
Vitamin D rất quan trọng cho sự cân bằng nội môi canxi. Canxi cần thiết cho sự co cơ và truyền tín hiệu thần kinh. Sự thiếu hụt làm gián đoạn sự cân bằng này, có khả năng dẫn đến sự kích thích thần kinh cơ và chứng run.
Việc quan sát thấy hiện tượng rung lắc chi ở trẻ em cho thấy rằng sự thiếu hụt Vitamin D có thể biểu hiện như các rối loạn vận động ngay cả ở những đối tượng trẻ tuổi. Trẻ em có nhu cầu cao về canxi và Vitamin D cho sự phát triển xương. Sự thiếu hụt trong quá trình phát triển có thể có tác động rõ rệt hơn đến sự phát triển và chức năng thần kinh cơ.
Vitamin D và chứng rối loạn vận động
Sự thiếu hụt Vitamin D có liên quan đến việc tăng khả năng phát triển các bệnh thần kinh như rối loạn vận động. Mối liên hệ giữa nồng độ Vitamin D thấp và bệnh Parkinson đã được ghi nhận, mặc dù bản chất chính xác của mối quan hệ này vẫn đang được nghiên cứu. Cần thận trọng không tự ý bổ sung Vitamin D và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giám sát y tế.
Các triệu chứng khác khi thiếu Vitamin D
Các triệu chứng khác bao gồm mệt mỏi, đau xương và khớp, đau cơ, thay đổi tâm trạng và dễ bị ốm.
Nguồn cung cấp Vitamin D
Bao gồm việc dành thời gian dưới ánh nắng tự nhiên, ăn cá béo (cá thu, cá hồi), trứng và nấm. Cũng cần kể đến ngũ cốc tăng cường, các sản phẩm từ sữa và sữa có nguồn gốc thực vật.
( Nguồn tham khảo: steadiwear.com, sperlingmedicalgroup.com và yalemedicine.org )
Thiếu hụt Vitamin E
Vai trò chống oxy hóa của Vitamin E
Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ màng tế bào thần kinh khỏi tổn thương do oxy hóa. Nó rất quan trọng cho chức năng thần kinh.
Mối liên hệ với các vấn đề thần kinh bao gồm chứng run tay
Sự thiếu hụt Vitamin E có thể gây ra bệnh thần kinh ngoại biên, tổn thương thần kinh và yếu cơ, có khả năng dẫn đến chứng run tay. Các trường hợp mắc bệnh Ataxia do thiếu hụt Vitamin E (AVED), một rối loạn hiếm gặp đặc trưng bởi các vấn đề về vận động bao gồm cả chứng run tay, đã được ghi nhận. Các triệu chứng như khó phối hợp vận động, tê và các vấn đề về thị lực có liên quan đến sự thiếu hụt này.
Một báo cáo trường hợp đã nêu bật chứng run loạn trương lực cơ là triệu chứng chủ yếu trong AVED. Mặc dù sự thiếu hụt Vitamin E nói chung là không phổ biến, nhưng mối liên hệ của nó với các rối loạn thần kinh như AVED, thường liên quan đến chứng run tay, nhấn mạnh tầm quan trọng của nó đối với việc kiểm soát vận động và sức khỏe thần kinh.
Đặc tính chống oxy hóa của Vitamin E bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi bị tổn thương. Sự thiếu hụt có thể dẫn đến rối loạn chức năng và thoái hóa tế bào thần kinh, biểu hiện như các rối loạn vận động như mất điều hòa và run.
Các báo cáo trường hợp về chứng run loạn trương lực cơ trong AVED cho thấy rằng Vitamin E đóng một vai trò trong việc ngăn ngừa không chỉ chứng run thông thường mà còn các rối loạn vận động cụ thể hơn liên quan đến sự co cơ kéo dài. Loạn trương lực cơ liên quan đến rối loạn chức năng hạch nền. Mối liên hệ với sự thiếu hụt Vitamin E cho thấy rằng chất dinh dưỡng này có thể quan trọng đối với chức năng thích hợp của các vùng não này.
Các triệu chứng khác của thiếu hụt Vitamin E
Bao gồm yếu cơ, khó khăn trong phối hợp và đi lại, tê và ngứa ran, cũng như suy giảm thị lực.
Thực phẩm giàu Vitamin E
Liệt kê các loại dầu thực vật (dầu mầm lúa mì, dầu hướng dương, dầu rum, dầu ô liu, dầu canola), các loại hạt (hạnh nhân, đậu phộng, hạt phỉ), các loại hạt (hạt hướng dương) và các loại rau lá xanh (rau bina, bông cải xanh) là những nguồn cung cấp tốt.
( Nguồn tham khảo: steadiwear.com, , e-jmd.org, mayoclinic.org, healthdirect.gov.au và ods.od.nih.gov )
Thiếu hụt Magie
Vai trò của Magie trong chức năng thần kinh cơ: Giải thích vai trò quan trọng của Magie trong chức năng thần kinh và cơ bắp, bao gồm thư giãn cơ, tăng cường chức năng hệ thần kinh trung ương và chuyển hóa năng lượng. Đề cập đến sự tham gia của nó trong hơn 300 quá trình enzym, bao gồm giải phóng chất dẫn truyền thần kinh và co cơ.
Thiếu hụt và chứng run tay
Nêu rõ rằng sự thiếu hụt Magie có thể dẫn đến các triệu chứng như co thắt cơ và run tay. Nhấn mạnh rằng sự thiếu hụt nghiêm trọng thậm chí có thể gây ra co giật hoặc động kinh. Trích dẫn một nghiên cứu cho thấy chứng run là một rối loạn vận động phổ biến liên quan đến hạ magie máu. Bằng chứng cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa sự thiếu hụt Magie và sự hưng phấn thần kinh cơ, dẫn đến chứng run và co thắt. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của magie trong việc duy trì sự ổn định của cơ bắp và thần kinh. Magie hoạt động như một chất đối kháng canxi, giúp cơ bắp thư giãn. Sự thiếu hụt có thể dẫn đến sự xâm nhập canxi tăng lên vào các tế bào thần kinh, gây kích thích quá mức các đầu dây thần kinh và dẫn đến chứng run và chuột rút. Sự liên quan của hạ magie máu với nhiều rối loạn thần kinh khác nhau cho thấy rằng việc duy trì đủ nồng độ magie là rất quan trọng đối với sức khỏe thần kinh tổng thể, với các rối loạn vận động là một biểu hiện của sự thiếu hụt. Magie tham gia vào nhiều quá trình thần kinh, bao gồm cả độ dẻo dai của khớp thần kinh và dẫn truyền thần kinh. Sự thiếu hụt có thể làm gián đoạn các quá trình này, dẫn đến một loạt các triệu chứng thần kinh.
Các triệu chứng khác của thiếu hụt Magie
Bao gồm co giật và chuột rút cơ, cáu gắt, thay đổi tâm trạng, loãng xương và nhịp tim không đều. Cũng cần kể đến mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn và chán ăn là các triệu chứng tiềm ẩn.
Thực phẩm giàu Magie
Liệt kê các loại rau lá xanh (rau bina, cải xoăn), các loại hạt (hạt bí ngô, hạnh nhân, hạt chia, hạt điều, đậu phộng), ngũ cốc nguyên hạt (diêm mạch, gạo lứt), các loại đậu (đậu đen, đậu lăng) và sô cô la đen là những nguồn cung cấp tốt.
( Nguồn tham khảo: steadiwear.com, )
Thiếu hụt Kali
Vai trò của Kali trong chức năng thần kinh và cơ bắp
Giải thích vai trò thiết yếu của Kali trong sự co cơ, tín hiệu thần kinh, điều hòa huyết áp và cân bằng chất lỏng. Đề cập đến tầm quan trọng của nó trong việc truyền tín hiệu từ não để kích thích sự co cơ và kết thúc các cơn co này.
Thiếu hụt và chứng run tay
Các triệu chứng khác của thiếu hụt Kali (hạ kali máu)
Bao gồm cảm thấy mệt mỏi, chuột rút ở chân, suy nhược, táo bón và nhịp tim bất thường. Cũng cần kể đến cảm giác ngứa ran và tê, mặc dù điều này phổ biến hơn ở những người bị tăng kali máu (nồng độ kali cao).
Tóm lại, thiếu hụt kali gây ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh và cơ bắp, dẫn đến rối loạn dẫn truyền tín hiệu và co cơ, từ đó gây ra run tay. Tuy nhiên, run tay do thiếu kali thường đi kèm với các triệu chứng khác như yếu cơ, chuột rút, mệt mỏi, và rối loạn nhịp tim. Nếu bạn nghi ngờ mình bị thiếu kali, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Thực phẩm giàu Kali
Bao gồm loại trái cây (chuối, cam, bơ, mơ, trái cây khô), rau (khoai lang, khoai tây, rau bina, cà chua), các loại đậu và sữa là những nguồn cung cấp tốt lượng kali cần thiết cho cơ thể.
( Nguồn tham khảo: )
Thiếu hụt Canxi
Canxi quan trọng với chức năng cơ và thần kinh
Canxi không chỉ cấp thiết đối với sức khỏe xương khớp và quyết định tình trạng răng chắc khỏe. Canxi còn vô cùng thiết yếu đối với chức năng cơ và hệ thần kinh vận động. Cụ thể, canxi tham gia vào sự co cơ và giải phóng chất dẫn truyền thần kinh.
Bị run tay do thiếu Canxi
Sự thiếu hụt canxi nghiêm trọng hoặc cấp tính (hạ canxi máu) có thể dẫn đến co thắt cơ hoặc chuột rút, ngứa ran và run tay. Tình trạng co giật cơ, co thắt và run tay là các triệu chứng chung của sự thiếu hụt canxi.
Nồng độ canxi thấp có thể làm tăng độ nhạy cảm của mối nối thần kinh-cơ, gây ra các cơn co thắt không tự chủ. Mặc dù sự thiếu hụt canxi mãn tính chủ yếu ảnh hưởng đến sức khỏe của xương, nhưng sự thiếu hụt cấp tính hoặc nghiêm trọng có thể biểu hiện bằng các triệu chứng thần kinh cơ, bao gồm cả chứng run tay, làm nổi bật nhu cầu canxi ngay lập tức trong việc truyền tín hiệu thần kinh và cơ bắp.
Các ion canxi rất cần thiết cho sự ghép nối kích thích sự co cơ trong cơ bắp và cho việc truyền xung thần kinh. Sự thiếu hụt nghiêm trọng làm gián đoạn các quá trình này, dẫn đến sự tăng kích thích thần kinh cơ và dễ bị run tay.
Các triệu chứng khác của thiếu hụt Canxi
Bao gồm đau cơ, chuột rút và co thắt, tê và ngứa ran ở các chi và quanh miệng, mệt mỏi và móng tay dễ gãy. Đề cập đến các triệu chứng nghiêm trọng hơn như co giật và loạn nhịp tim.
Thực phẩm giàu Canxi
Các sản phẩm từ sữa (sữa, sữa chua, pho mát), rau lá xanh (cải xoăn, bông cải xanh, đậu bắp), đồ uống từ đậu nành tăng cường, bánh mì làm từ bột mì tăng cường, các loại hạt, hạt và cá có thể ăn cả xương (cá mòi, cá trích) là những nguồn cung cấp tốt.
( Nguồn tham khảo: )
Mất nước và mất cân bằng điện giải
Bị run tay do mất nước
Mất nước có thể ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và cơ bắp. Mất nước có thể dẫn đến mất cân bằng điện giải (natri, kali, canxi, magie), làm gián đoạn tín hiệu thần kinh và sự co cơ, dẫn đến chứng run tay.
Việc mất nước có thể gây căng thẳng cho hệ thần kinh trung ương và ảnh hưởng đến việc giải phóng chất dẫn truyền thần kinh, có khả năng gây ra chứng run tay.
Lưu ý rằng sự tăng nhịp tim và những thay đổi về huyết áp do mất nước cũng có thể dẫn đến run rẩy và run tay. Mất nước là một nguyên nhân quan trọng nhưng thường bị bỏ qua khi xác định yếu tố gây ra chứng run tay. Cơ chế liên quan đến cả sự mất cân bằng điện giải và các tác động trực tiếp lên hệ thần kinh và cơ bắp.
Nước rất cần thiết cho nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm cả việc truyền tín hiệu thần kinh và sự co cơ. Mất nước làm gián đoạn các quá trình này, và sự mất cân bằng điện giải do đó làm trầm trọng thêm sự bất ổn thần kinh cơ.
Mất cân bằng điện giải dễ bị run tay
Sự mất cân bằng điện giải, bất kể nguyên nhân (bao gồm cả mất nước), có thể dẫn đến chứng run tay, co thắt cơ và suy nhược. Các chất điện giải như natri, kali, canxi và magie trong cơ thể khi xuống thấp có thể ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và cơ bắp.
Sự mất cân bằng điện giải, dù là do mất nước hay các tình trạng bệnh lý khác, là một con đường phổ biến dẫn đến các triệu chứng thần kinh cơ như chứng run tay. Duy trì sự cân bằng điện giải là rất quan trọng đối với chức năng sinh lý thích hợp.
Các chất điện giải là các khoáng chất mang điện tích, dẫn truyền các xung điện cần thiết cho việc truyền tín hiệu thần kinh và co cơ. Sự mất cân bằng làm gián đoạn các tín hiệu này, dẫn đến nhiều triệu chứng thần kinh cơ khác nhau, bao gồm cả chứng run tay.
Các triệu chứng khi bị run tay do mất nước
Cụ thể như khát nước, khô miệng, nước tiểu sẫm màu, chuột rút cơ, suy nhược, chóng mặt và rung lắc rõ rệt ở tay hoặc cánh tay. Uống đủ nước và duy trì đủ nước để ngăn ngừa chứng run tay liên quan đến mất nước.
( Nguồn tham khảo: frisco-er.com )
KẾT LUẬN BỊ RUN TAY LÀ THIẾU CHẤT GÌ?
Các tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng chính (Vitamin B12, Vitamin D, Vitamin E, Magie, Kali, Canxi) đã được chứng minh là có liên hệ với chứng run tay, với mỗi chất dinh dưỡng đóng một vai trò riêng biệt trong việc duy trì sức khỏe thần kinh và cơ bắp.
Việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, giàu các chất dinh dưỡng thiết yếu này là rất quan trọng để hỗ trợ chức năng thích hợp của hệ thần kinh và cơ bắp.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chứng run tay có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc đánh giá y tế chuyên nghiệp là rất quan trọng để chẩn đoán chính xác và đưa ra giải pháp thích hợp. Những người lo ngại về tình trạng bị run tay nên tìm kiếm lời khuyên y tế để được đánh giá toàn diện và hướng dẫn về các lựa chọn cách điều trị hiệu quả cao.
